Prawo administracyjne

Na jaką pomoc będą mogli liczyć powodzianie

Do tej pory poszkodowani przez powódź nie wiedzieli, czy i ewentualnie na jaką pomoc państwa będą mogli liczyć, ponieważ przepisy związane z usuwaniem skutków powodzi były wdrażane dopiero po wystąpieniu konkretnych zdarzeń. Brak uniwersalnych rozwiązań prawnych regulujących sposób udzielania przez państwo pomocy w przypadku każdorazowego wystąpienia tego rodzaju katastrofy powodował, że nie można było liczyć na natychmiastową pomoc.

Aby zapobiec tego rodzaju sytuacjom, ustawodawca przygotował szereg rozwiązań, które mają umożliwić szybką reakcję i udzielenie pomocy potrzebującym, bez konieczności każdorazowego wydawania nowych aktów prawnych. Nowe przepisy zostały zebrane w ustawie o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi.

Powódź to, zgodnie z przepisami, czasowe pokrycie przez wodę terenu, który w normalnych warunkach nie jest pokryty wodą, powstałe na skutek wezbrania wody w ciekach naturalnych, zbiornikach wodnych, kanałach oraz od strony morza, powodujące zagrożenie dla życia i zdrowia ludzi, środowiska, dziedzictwa kulturowego oraz działalności gospodarczej.

Zgodnie z przepisami poszkodowanym może być zarówno osoba fizyczna, osoba prawna, jak i jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej. Warunkiem koniecznym jest jednak, aby na skutek powodzi wskazany podmiot doznał szkód majątkowych lub utracił, chociażby czasowo, możliwość korzystania z posiadanej nieruchomości lub lokalu.

Wśród wielu form pomocy ustawa przewiduje możliwość przyznania rodzinom oraz osobom samotnie gospodarującym, poszkodowanym przez powódź, jednorazowego, bezzwrotnego zasiłku powodziowego w kwocie równej wartości szkody, nie wyższej jednak niż 2000 zł. Zasiłek ma na celu zaspokojenie niezbędnych potrzeb bytowych i będzie przyznawany niezależnie od dochodów osób ubiegających się o niego. W celu jego przyznania konieczne będzie złożenie do gminy stosownego wniosku (sporządzonego na specjalnym formularzu) wraz z oświadczeniem o doznaniu w wyniku powodzi szkody majątkowej o określonej wartości. W oświadczeniu musi znaleźć się również zapewnienie, że osoba nie ubiegała się o zasiłek powodziowy na terenie innej gminy oraz wyrażenie zgody na weryfikację danych zawartych we wniosku.

Procedura przyznania zasiłku ma być bardzo szybka: wójt (burmistrz, prezydent miasta) ma maksymalnie 2 dni na jego rozpatrzenie i wydanie decyzji w sprawie oraz maksymalnie kolejne 2 dni na wypłatę orzeczonej kwoty.

Weryfikacja prawdziwości danych zawartych we wniosku odbywać się będzie w późniejszym terminie, co ma zapobiec przedłużaniu procedury przyznawania i wypłaty zasiłku. Jeżeli w następstwie kontroli organ stwierdzi, że wnioskujący nie poniósł wskazanej we wniosku szkody, wyda decyzję o zwrocie zasiłku we wskazanym terminie (nie krótszym niż 7 dni). Do osób uchylających się od zwrotu stosowane będą przepisy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji.

Innym ułatwieniem dla poszkodowanych w powodzi ma być uproszczony sposób dokumentowania prawa do świadczeń z tytułu ubezpieczeń społecznych lub zaopatrzenia emerytalnego. Jeżeli na skutek powodzi zniszczeniu ulegną dokumenty niezbędne do ustalenia wskazanych świadczeń, przyjmowane będą wszelkie dokumenty oraz zeznania świadków pozwalające na udowodnienie okresów zatrudnienia (ubezpieczenia) oraz czasowej niezdolności do pracy z powodu choroby, macierzyństwa lub sprawowania opieki. Wszelkie dokumenty dopuszczalne będą również w przypadku konieczności udowodnienia wysokości podstawy wymiaru takiego świadczenia.

To tylko niektóre z gwarantowanych przez przepisy rozwiązań na wypadek powodzi. Ustawa wchodzi w życie z dniem 18 listopada 2011 r.

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi  Dz. U. Nr 234, poz. 1385.