Prawo administracyjne

Pacjent ma prawo do opieki duszpasterskiej

Konstytucja RP gwarantuje każdemu człowiekowi prawo do wolności sumienia i religii. Oznacza to m.in. wolność wyznawania wybranej religii oraz uzewnętrzniania jej przez uprawianie kultu, modlitwę, uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie. Z wolnością tą ściśle związane jest prawo pacjenta do opieki duszpasterskiej.

Osoba przebywająca w szpitalu, zakładzie opiekuńczo-leczniczym, zakładzie rehabilitacji leczniczej, ośrodku leczenia odwykowego, hospicjum, sanatorium czy w innej placówce zapewniającej stacjonarne i całodobowe świadczenia opiekuńcze, pielęgnacyjne, paliatywne, hospicyjne, z zakresu opieki długoterminowej, rehabilitacji leczniczej, leczenia uzależnień, psychiatrycznej opieki zdrowotnej oraz lecznictwa uzdrowiskowego, ma prawo do opieki duszpasterskiej, w tym prawo do:

• bezpośredniego kontaktu z opiekunem duchowym wyznawanej przez siebie religii,
• uczestnictwa w obrzędach religijnych organizowanych na terenie podmiotu leczniczego,
• przyjmowania sakramentów,
• żądania - w sytuacji pogorszenia się stanu zdrowia lub zagrożenia życia - umożliwienia niezwłocznego kontaktu z duchownym wyznawanej przez siebie religii.

Omawiane uprawnienie przysługuje pacjentowi bez względu na wiek, wyznawaną religię czy też przynależność państwową (obywatelstwo). Możliwość korzystania z uprawnienia nie może być ograniczana. Niedopuszczalne jest również ingerowanie w wybór pacjenta, który odmówił przyjęcia posługi duszpasterskiej.

Każdy pacjent - na swoje żądanie - powinien otrzymać od personelu informację o tym, jakiego wyznania kapelani pracują w danej placówce, w jaki sposób, gdzie i kiedy można się z nimi skontaktować, w jakich godzinach i w którym miejscu odbywają się nabożeństwa. Jeżeli w placówce nie ma duszpasterza wyznawanej przez pacjenta religii, pacjentowi powinna zostać wskazana osoba odpowiedzialna za umożliwienie mu kontaktu z odpowiednim duchownym.

W sytuacji nagłego pogorszenia się stanu zdrowia lub zagrożenia życia to ma personelu placówki spoczywa obowiązek umożliwienia pacjentowi kontaktu (w tym również skontaktowania się w jego imieniu) z duchownym określonego wyznania.

Koszty realizacji prawa do opieki duszpasterskiej ponosi co do zasady podmiot leczniczy. Oznacza to, że pacjent może korzystać z posługi bezpłatnie. Ewentualne pobieranie opłat może nastąpić wyłącznie w sytuacji, gdy przepisy odrębne tak stanowią. W takiej sytuacji pacjentowi należy wyraźnie wskazać, który akt prawny przewiduje opłatę.

Podstawa prawna:

1. Ustawa z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r., poz. 159 z późn. zm.;
2. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. - Dz. U. Nr 78, poz. 483 z późn. zm.