Prawo administracyjne

Pełnomocnictwo do głosowania

Do wyborów samorządowych zostało jeszcze trochę czasu, jednak już teraz warto zapoznać się z procedurą udzielania pełnomocnictwa do głosowania. Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw wskazuje krąg podmiotów uprawnionych do skorzystania z tego prawa.
Uprawniony do głosowania, który:
•    legitymuje się orzeczeniem o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności albo innym równoznacznym orzeczeniem (kwestię tą reguluje ustawa o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych), a w przypadku wyborcy obywatela Unii Europejskiej niebędącego obywatelem polskim – uznany w państwie pochodzenia za osobę niepełnosprawną, odpowiednio, w stopniu znacznym lub umiarkowanym,
•    najpóźniej w dniu głosowania kończy 75 lat
–  może udzielić pełnomocnictwa do głosowania w jego imieniu w wyborach.
Za pośrednictwem pełnomocnika nie można głosować, jeżeli głosowanie odbywa się w szpitalu, zakładzie pomocy społecznej, zakładzie karnym i areszcie śledczym lub w oddziałach zewnętrznych tych zakładów i aresztów oraz w obwodach głosowania utworzonych za granicą lub na polskich statkach morskich.
Pełnomocnikiem może być wyłącznie osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie, co udzielający pełnomocnictwa. Nie może to być jednak osoba wchodząca w skład komisji obwodowej właściwej dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, czy też jeden z mężów zaufania zgłaszanych przez komitety wyborcze, ani kandydat na radnego.
Co do zasady pełnomocnictwo można przyjąć tylko od jednej osoby. Przyjęcie pełnomocnictwa od dwóch osób jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy przynajmniej jedna z nich jest dla pełnomocnika wstępnym, zstępnym, małżonkiem, bratem, siostrą lub osobą pozostającą w stosunku przysposobienia, opieki lub kurateli.
Pełnomocnictwa udziela się na wniosek wyborcy wniesiony na odpowiednim formularzu do wójta (burmistrza, prezydenta miasta) gminy, w której wyborca jest wpisany do rejestru wyborców, najpóźniej na dziesięć dni przed dniem wyborów (za datę wniesienia wniosku przyjmuje się dzień jego wpływu do właściwego urzędu gminy). Oznacza to, że w przypadku pełnomocnictwa do głosowania w nadchodzących wyborach samorządowych wniosek można składać począwszy od dnia 1 października aż do 12 listopada br. Wniosek powinien zawierać dane wyborcy i osoby, która ma zostać pełnomocnikiem, to znaczy:
•    nazwisko i imię (imiona),
•    imię ojca, datę urodzenia, numer PESEL,
•    adres zamieszkania.
Dodatkowo we wniosku należy wyraźnie oznaczyć wybory, w których pełnomocnictwo ma być wykorzystane. Do wniosku należy dołączyć:
•    kopię aktualnego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności wyborcy (lub innego odpowiadającego mu orzeczenia), a w przypadku wyborców-obywateli UE niebędących obywatelami polskimi – tłumaczenie przysięgłe aktualnego dokumentu potwierdzającego uznanie za osobę niepełnosprawną w odpowiednim stopniu,
•    pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem, zawierającą jej nazwisko i imię (imiona) oraz adres zamieszkania, a także nazwisko i imię (imiona) osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania.
Jeżeli osoba stara się o ustanowienie pełnomocnika z powodu ukończenia 75 roku życia, nie ma potrzeby dokumentowania wieku.  
Wzór wniosku oraz zgody na przyjęcie pełnomocnictwa określony został w rozporządzeniu Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie sporządzenia aktu pełnomocnictwa do głosowania w wyborach do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast.
W przypadku, gdy wniosek nie spełnia ustawowych wymogów, wójt (burmistrz, prezydent miasta) do 3 dni od chwili otrzymania wniosku wzywa wyborcę do usunięcia wad w terminie 3 dni. Jeżeli wyborca nie usunie wad lub gdy nie da się ich usunąć, wójt (burmistrz, prezydent miasta) odmawia sporządzenia aktu pełnomocnictwa.
Jeżeli wniosek czyni zadość wymaganiom przepisów, wójt (burmistrz, prezydent miasta) lub inny upoważniony pracownik urzędu gminy niezwłocznie uzgadnia z wyborcą lub z osobą, która wyraziła zgodę na przyjęcie pełnomocnictwa do głosowania, termin sporządzenia aktu pełnomocnictwa. Dokument sporządza się w trzech egzemplarzach, po jednym dla wyborcy, pełnomocnika oraz urzędu gminy.
Podstawa prawna:
1.    Ustawa z dnia 16 lipca 1998 r. – Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw – tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 176, poz. 1190
2.    Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 1 września 2010 r. w sprawie sporządzenia aktu pełnomocnictwa do głosowania w wyborach do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw oraz w wyborach wójtów, burmistrzów i prezydentów miast – Dz. U. Nr 170, poz. 1146 z późn. zm.