Prawo finansowe

Abonament medyczny

Oceniając, czy warto podjąć pracę w danym zakładzie, bierzemy pod uwagę nie  tylko proponowane nam wynagrodzenie, ale również dodatkowe świadczenia oferowane przez firmę. Problem polega jednak na tym, że często są to „bonusy”, których przyjęcie rodzi określone konsekwencje podatkowe dla pracownika.
Do najpopularniejszych dodatkowych świadczeń oferowanych przez zakład pracy należy abonament medyczny. Pozwala on pracownikom (i zazwyczaj ich rodzinom) na korzystanie z prywatnej opieki medycznej. Niestety, często jest on uznawany przez urzędy skarbowe za przychód pracownika ze stosunku pracy. Co to oznacza?
Zgodnie z art. 9 ust. 1 u.p.d.o.f. opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem tych wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c u.p.d.o.f. oraz dochodów, od których zaniechano poboru podatku na podstawie przepisów ordynacji podatkowej. Źródła przychodu wskazuje art. 10 ust. 1 u.p.d.o.f., wymieniając w pkt 1 stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.
Co należy rozumieć pod pojęciem przychodów ze wskazanych powyżej źródeł, wyjaśnia z kolei art. 12 ust. 1 u.p.d.o.f. Zgodnie z jego treścią należy do nich zaliczyć wszelkiego rodzaju wpłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze, bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń. Przepis wymienia przykładowe kategorie przychodów, wskazując wśród nich: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty, niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Należy więc przyjąć, że chodzi o wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia (również nieodpłatne), powodujące powstanie po stronie pracownika przysporzenia majątkowego, którego źródłem jest łącząca go z pracodawcą więź prawna skutkująca powstaniem wskazanych wyżej przychodów, a konsekwencją – uszczuplenie majątku pracodawcy.  
Stąd też jeżeli pracodawca wykupuje na rzecz pracownika abonament medyczny o określonej wartości, stanowi on, zdaniem fiskusa, przychód pracownika ze stosunku pracy. Przy czym wartość zakupionych przez pracodawcę usług dla celów podatkowych należy ustalać według cen zakupu.  Nie ma znaczenia, jak często i czy w ogóle pracownik będzie korzystał z usług dostępnych w ramach abonamentu. Przychód po stronie pracownika powstaje bowiem w następstwie i z chwilą zawarcia przez pracodawcę umowy o świadczenie usług medycznych. Pracodawca jest w takim wypadku zobowiązany do obliczenia i pobrania od pracownika zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych.
Należy pamiętać, że przychodu nie stanowią koszty badań wstępnych, okresowych i kontrolnych pracownika; do ich sfinansowania zobowiązują pracodawcę przepisy kodeksu pracy.

Podstawa prawna:
1.    Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 z późn. zm.
2.    Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.
3.    Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa – tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.