Prawo finansowe

Zaświadczenie o niezaleganiu

Zaświadczenie o niezaleganiu w opłacaniu składek potwierdza, że na dzień wydania zaświadczenia płatnik nie zalega z opłacaniem składek lub też – w przypadku, gdy należności objęte są układem ratalnym lub odroczeniem terminu płatności składek – że nie ma wymaganych do uregulowania zobowiązań z tytułu składek pobieranych przez ZUS.
Zaświadczenie wydawane jest na wniosek płatnika składek. Organem właściwym do wystawienia zaświadczenia jest terenowa jednostka organizacyjna ZUS, odpowiednia ze względu na miejsce prowadzenia przez płatnika działalności gospodarczej. Podmiot, który w rozumieniu przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych nie jest płatnikiem składek, może zwrócić się o wydanie zaświadczenia do terenowej jednostki ZUS właściwej z uwagi na miejsce jego siedziby, a jeżeli nie ma on siedziby w Polsce – do I Oddziału ZUS w Warszawie.
Wniosek o wydanie zaświadczenia można złożyć na kilka sposobów. Po pierwsze, istnieje możliwość złożenia go na specjalnym formularzu, dostępnym w każdej terenowej jednostce ZUS oraz na stronie internetowej www.zus.pl
Jeżeli płatnik nie ma możliwości uzyskania takiego formularza, dopuszczalny jest również zwykły wniosek w formie pisemnej. W takim wypadku konieczne jest jednak podanie w nim danych identyfikacyjnych płatnika składek, zgodnych ze zgłoszeniem płatnika składek.
Wypełniony wniosek należy złożyć osobiście lub za pośrednictwem osoby trzeciej we właściwej terenowej jednostce ZUS; dopuszczalne jest także przesłanie go listem poleconym na jej adres. Jeszcze innym sposobem jest wypełnienie i wysłanie wniosku przy pomocy Elektronicznego Urzędu Podawczego – http://eup.zus.pl; jednak w przypadku tej formy niezbędne jest posiadanie bezpiecznego podpisu elektronicznego.
Na wydanie zaświadczenia ZUS ma 7 dni od daty wpływu wniosku. Od maja br. możliwe jest jednak otrzymanie takiego zaświadczenia od ręki, bezpośrednio na sali obsługi klienta właściwej terenowej jednostki ZUS, w której wniosek jest składany. Gdy zachodzą przyczyny uniemożliwiające wydanie takiego zaświadczenia, Zakład wydaje płatnikowi decyzję o odmowie wydania zaświadczenia.
Zaświadczenie potwierdza, że wnioskujący nie ma żadnych zaległości zarówno w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne, jak i ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Oznacza to, że nawet najmniejsza kwota długu będzie skutkowała odmową wydania zaświadczenia. Jedyny wyjątek stanowią sytuacje, w których ZUS odroczył płatnikowi termin płatności należności z tytułu składek lub zgodził się na rozłożenie należności na raty. W takim wypadku, jeżeli płatnik wywiązuje się należycie z warunków zawartej z Zakładem umowy, okoliczność ta jest zaznaczana w wydawanym zaświadczeniu.
Gotowe zaświadczenie można odebrać osobiście lub otrzymać pocztą; wnioskodawca zaznacza dogodną dla siebie formę we wniosku. Jeżeli natomiast w imieniu płatnika zaświadczenie odbiera osoba trzecia, musi przedłożyć imienne upoważnienie do odbioru dokumentu wystawione przez wnioskodawcę-płatnika.
Dokument wydawany jest na centralnie drukowanym blankiecie, który jest drukiem ścisłego zarachowania. Zaświadczenie posiada zabezpieczenia, w tym m.in. dwuliterowy numer serii z siedmiocyfrowym numerem oraz pieczęć z godłem.
Jeżeli przyjmujący zaświadczenie nie będzie pewien autentyczności przedkładanego dokumentu, ma obecnie możliwość jej potwierdzenia. Oferowana przez ZUS usługa jest bezpłatna, dostępna on-line pod adresem https://ssi.zus.pl/zn.
Jeżeli ZUS odmówi wydania płatnikowi zaświadczenia lub wydania zaświadczenia o żądanej przez wnioskodawcę treści, stronie przysługuje odwołanie, które wnosi się na piśmie do jednostki ZUS, która wydała decyzję, lub do protokołu sporządzonego przez ten organ, w terminie miesiąca od doręczenia odpisu decyzji. Organ rentowy przekazuje niezwłocznie odwołanie wraz z aktami sprawy do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych. Ten, jeżeli uzna odwołanie za słuszne, może zmienić zaskarżoną decyzję w całości lub w części i orzec co do istoty sprawy.

Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych – tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 z późn. zm.