Prawo finansowe

Zeznania podatkowe za 2009 r.

Zeznania podatkowe za 2009 r.

Instytucja zeznania podatkowego odgrywa znaczącą rolę w polskim prawie podatkowym. O randze prawnej instytucji zeznania podatkowego świadczy fakt, iż posiada ona niezwykle zindywidualizowany charakter. Do końca 2006 r. ustawodawca nie przewidywał możliwości podpisania zeznania podatkowego przez pełnomocnika podatnika, co również potwierdza zindywidualizowany charakter zeznania podatkowego.
Wprowadzona z początkiem lat 90-tych w Polsce nowa konstrukcja systemu podatkowego upowszechniła powstawanie zobowiązań podatkowych z mocy prawa, w przypadku których podatnik określa wysokość podatku w drodze samoobliczenia.
Zeznanie podatkowe PIT-37, PIT-36, PIT-36L, PIT-38, PIT-39 należy składać do 30 kwietnia, a PIT-28 do 31 stycznia roku następującego po roku podatkowym, za który dokonywane jest rozliczenie. Terminy te są niezwykle istotne gdyż przekroczenie tego terminu niesie za sobą skutki prawne. W celu zachowania terminu podatnik musi przed jego upływem osobiście złożyć zeznanie podatkowe we właściwym urzędzie podatkowym, wrzucić do „urzędomatu” (jest to specjalne urządzenie do przyjmowania dokumentów podatkowych, wydające potwierdzenie ich przyjęcia), które mogą być umieszczone nie tylko w urzędzie skarbowym, ale także w innych miejscach, np. w urzędzie gminy, wysłać zeznanie za pomocą środków komunikacji elektronicznej lub dokonać nadania w placówce operatora publicznego przesyłek pocztowych, czyli Poczty Polskiej. Tylko data nadania w jej placówce jest tożsama z datą złożenia zeznania podatkowego. W przypadku innych operatorów przesyłek skuteczny jest dopiero fakt doręczenia.
Termin złożenia zeznania podatkowego jest terminem prawa materialnego, do którego nie mają zastosowania przepisy Ordynacji podatkowej dotyczące instytucji przywrócenia terminu w przypadku, gdy termin ten został w sposób niezawiniony przekroczony. Ordynacja przewiduje jednak możliwość późniejszego złożenia zeznania podatkowego. Złożenie zeznania podatkowego przez podatnika po upływie terminu nie powoduje jego bezskuteczności, ale rodzi sankcję karno-skarbową.
Nie czekaj do ostatniego dnia. Rozlicz się wcześniej!!!
Zeznanie podatkowe przybiera postać urzędowego formularza, którego wzór ustalany jest w drodze rozporządzenia. Wypełniając zeznanie podatkowe podatnik postępuje zgodnie z wyznaczonym w formularzu sposobie postępowania, kierując się swoją najlepszą wiedzą. Ponadto podatnik zobowiązany jest do bezwzględnego przestrzegania prawdy. Równie ważną czynnością jak prawidłowe określenie wysokości podatku jest właściwe określenie danych identyfikujących podatnika. W tym przypadku bardzo często dochodzi do omyłek.
Przygotowania do rocznego rozliczenia podatku należy zacząć od ustalenia, z jakiego źródła podatnik osiągnął przychody w danym roku podatkowym. Źródło osiągniętego przychodu oraz sposób jego opodatkowania decyduje bowiem o rodzaju zeznania, na którym podatnik powinien go rozliczyć. Może się również okazać, że w danym roku podatnik osiągnął przychody z kilku źródeł (różnego rodzaju), opodatkowane według odmiennych zasad, co może skutkować koniecznością złożenia więcej niż jednego zeznania. W zakresie opodatkowania dochodów (przychodów) osób fizycznych obowiązują następujące formularze zeznań rocznych: PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38, PIT-39.
Należy zwrócić uwagę na przypadki w których uzyskany w roku podatkowym dochód, podlegający opodatkowaniu według skali podatkowej, odpowiada kwocie niepowodującej obowiązku zapłaty podatku (tj. 3091 zł), w tej sytuacji podatnik ma obowiązek złożyć zeznanie podatkowe. W zeznaniu tym wykaże podatek należny w wysokości 0 zł, a odprowadzone zaliczki na podatek zostaną zwrócone jako nadpłata podatku.
Najczęściej składanym zeznaniem jest PIT-37.
Wypełniają go podatnicy, którzy uzyskali przychody:
• wyłącznie w Polsce;
• za pośrednictwem płatnika;
• opodatkowane przy zastosowaniu skali podatkowej, w szczególności przychody:
◦◦ ze stosunku pracy (w tym spółdzielczego stosunku pracy), stosunku służbowego oraz pracy nakładczej,
◦◦ z emerytur lub rent krajowych (w tym rent strukturalnych, rent socjalnych),
świadczeń przedemerytalnych, zasiłków przedemerytalnych, należności z tytułu członkostwa w rolniczych spółdzielniach produkcyjnych lub innych spółdzielniach zajmujących się produkcją rolną, zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego (np. zasiłek chorobowy),
◦◦ ze stypendiów,
◦◦ z działalności wykonywanej osobiście (np. z umów zlecenia),
◦◦ ze świadczeń wypłaconych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych
Świadczeń Pracowniczych (np. zasiłku dla bezrobotnych) lub
◦◦ z praw autorskich i innych praw majątkowych.

Podatnik, który osiągnął przychody z kapitałów pieniężnych, np. z odpłatnego zbycia papierów wartościowych (takich jak akcje, obligacje, certyfikaty inwestycyjne itp.), pochodnych instrumentów finansowych (tj. kontraktów terminowych, opcji itp.) lub z odpłatnego zbycia udziałów w spółkach mających osobowość prawną, składa odrębne zeznanie na formularzu PIT-38.
Sprawdzenie czy zachodzi możliwość skorzystania z preferencyjnej formy opodatkowania
Małżeństwa oraz osoby samotnie wychowujące dzieci, po spełnieniu określonych w ustawie warunków, mogą – na wniosek wyrażony w zeznaniu PIT-36 albo PIT-37, złożonym w ustawowym terminie, tj. do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym – skorzystać z preferencyjnej formy opodatkowania swoich dochodów. W przypadku wspólnego opodatkowania małżonków preferencja polega na tym, że podatek określa się w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy ich łącznych dochodów. Z preferencyjnego opodatkowania małżonków można również skorzystać w sytuacji, gdy jeden z małżonków nie osiąga żadnych dochodów opodatkowanych według skali podatkowej lub osiągnął dochody w wysokości niepowodującej obowiązku zapłaty podatku.
W przypadku osoby samotnie wychowującej dzieci preferencja polega na tym, że podatek określa się w podwójnej wysokości podatku obliczonego od połowy dochodów osoby samotnie wychowującej dziecko. Za osobę samotnie wychowującą dziecko uważa się jednego z rodziców albo opiekuna prawnego, jeżeli osoba ta jest panną, kawalerem, wdową, wdowcem, rozwódką, rozwodnikiem albo osobą, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych przepisów. Za osobę samotnie wychowującą dzieci uważa się również osobę pozostającą w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności.
W toku wypełniania zeznania podatkowego podatnik powinien dokonać stosownych ustaleń w postaci sprawdzenia możliwości skorzystania z ulg i odliczeń podatkowych kierując się ustawowo określonymi warunkami.

Po spełnieniu określonych w ustawie warunków podatnik może odliczyć:
1) od dochodu:
• składki na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne, potrącone ze środków podatnika,
w tym składki zapłacone za granicą,
• ulgę rehabilitacyjną (np. wydatki na zakup leków, których stosowanie zlecił lekarz specjalista, na opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa),
• dokonane w roku podatkowym zwroty nienależnie pobranych świadczeń, które uprzednio zwiększyły dochód podlegający opodatkowaniu, w kwotach uwzględniających pobrany podatek dochodowy, jeżeli zwroty te nie zostały potrącone przez płatnika,
• darowizny przekazane: na cele pożytku publicznego organizacji prowadzącej działalność pożytku publicznego w sferze zadań publicznych, na cele kultu religijnego (np. budowę kościoła) lub cele krwiodawstwa,
• darowiznę na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą,
• wydatki ponoszone przez podatnika z tytułu użytkowania sieci Internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 760 zł,
2) od podatku:
• składki na obowiązkowe ubezpieczenie zdrowotne podatnika w wysokości 7,75% podstawy wymiaru tej składki, w tym składki zapłacone za granicą,
• ulgę z tytułu wychowywania dzieci,
• ulgę dla osób osiągających dochody z pracy wykonywanej za granicą, a rozliczane przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego,
Korzystając z ulg podatkowych, do zeznania należy dołączyć odpowiednie załączniki np. PIT/O.
Przychód osiągany przez podatnika jest pomniejszany o koszty jego uzyskania stanowiące niezwykle istotny element zeznania podatkowego. Koszty uzyskania przychodu ujęte są w sposób zróżnicowany w związku z tym muszą być traktowane w sposób zindywidualizowany.
Kluczowym elementem dla zeznania podatkowego stanowi obliczenie zobowiązania podatkowego. 
O TYM W NASTĘPNYM NUMERZE!!!!
Zeznania podatkowe za 2009 r. mogą być także przekazywane w postaci elektronicznej. W tym celu stworzone zostały interaktywne formularze m.in. dla dokumentów elektronicznych niewymagających podpisania kwalifikowanym podpisem elektronicznym. Więcej informacji znajduje się pod adresem: http://www.e-deklaracje.gov.pl .Można stwierdzić, że system ten oddziaływuje w dwójnasób gdyż poza podatnikami, korzyść mają odnieść także urzędnicy odciążeni od mechanicznego przepisywania formularzy podatkowych. Elektroniczne zeznania cechuje możliwość wstępnej weryfikacji zeznania z poziomu użytkownika, co bez mała przyczynia się do wyeliminowania podstawowych błędów popełnianych podczas sporządzania zeznań podatkowych.
Wszystkie formularze podatkowe można pobrać ze strony internetowej Ministerstwa Finansów pod adresem www.mf.gov.pl, w zakładce „Podatki” > „Formularze podatkowe” > „PIT”, i samemu je wydrukować. Takie formularze, jak również formularze kserowane z oryginalnych, są honorowane w urzędach skarbowych. Należy przy tym pamiętać, aby rozliczyć się na formularzu aktualnym dla danego roku podatkowego