Umowa o pracę jest to dwustronna czynność prawna w wyniku której pracownik zobowiązuje się do wykonywania pracy określonego rodzaju na rzecz pracodawcy pod jego kierownictwem, w miejscu i czasie wyznaczonym przez pracodawcę, a pracodawca zobowiązuje się do zatrudnienia pracownika za wynagrodzeniem. Zatrudnienie w tych określonych warunkach jest zatrudnieniem na podstawie stosunku pracy, bez względu na nazwę zawartej przez strony umowy. Nie jest dopuszczalne zastąpienie umowy o pracę umową cywilnoprawną przy zachowaniu warunków wykonywania pracy określonych powyżej.

 

Umowa o pracę powinna zostać zawarta na piśmie, najpóźniej w dniu rozpoczęcia wykonywania obowiązków przez pracownika. Pracodawca powinien sporządzić umowę o pracę w co najmniej dwóch egzemplarzach, jeden doręczyć pracownikowi, a drugi dołączyć do akt osobowych danego pracownika.

 

Umowa  o pracę określa strony umowy, rodzaj umowy, datę jej zawarcia oraz warunki pracy i płacy, w szczególności: rodzaj pracy, miejsce wykonywania pracy, wynagrodzenie za pracę ze wskazaniem składników wynagrodzenia, wymiar czasu pracy, termin rozpoczęcia pracy. Dodatkowo pracodawca powinien poinformować każdego pracownika indywidualnie na piśmie, nie później niż w ciągu 7 dni od dnia zwarcia umowy o pracę o: obowiązującej dobowej i tygodniowej normie czasu pracy, częstotliwości wypłaty wynagrodzenia za pracę, urlopie wypoczynkowym oraz o długości okresu wypowiedzenia umowy o pracę.  Ponadto pracodawca zobowiązany jest skierować pracownika na badania lekarskie jeszcze przed rozpoczęciem wykonywania obowiązków przez pracownika. Umowa o pracę może także zawierać zapisy o zobowiązaniu się pracownika do przestrzegania zasad etyki zawodowej. Częstą praktyką jest stosowanie przez pracodawcę w zawieranej umowie o pracę klauzuli o zachowaniu tajemnicy zawodowej czy też o zakazie konkurencji. Takie zobowiązanie nakłada na pracownika obowiązek zachowania w tajemnicy przed innymi informacji związanych z wykonywaną pracą. Pracownik może także zostać zobowiązany do niepodejmowania podobnej pracy w firmie konkurencyjnej bądź w ramach własnej działalności gospodarczej.

 

Organami kontrolnymi oraz nadzorującymi przestrzeganie przepisów prawa pracy są: Państwowa Inspekcja Pracy, społeczna inspekcja pracy a także Państwowa Inspekcja Sanitarna w zakresie przepisów higieny pracy i warunków środowiska pracy.