Prawo pracy

Trzech Króli znowu dniem ustawowo wolnym od pracy

W związku z ostatnią nowelizacją ustawy o dniach wolnych od pracy katalog dni świątecznych, w których praca będzie mogła być wykonywana tylko w sytuacjach lub miejscach ściśle wskazanych przez kodeks pracy, zostanie ponownie rozszerzony o obchodzone 6 stycznia święto Trzech Króli. Ograniczone zostaną jednak inne uprawnienia pracownicze.
Tylko do końca roku będziemy mieli możliwość „odbierania” dnia wolnego, jeżeli święto przewidziane wspomnianą na wstępie ustawą wypadnie w dniu wolnym od pracy z tytułu pięciodniowego dnia pracy.
Zgodnie z przepisami kodeksu pracy, czas pracy nie może co do zasady przekraczać 8 godzin na dobę i przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy.  Oznacza to, że pracownik powinien pracować przeciętnie przez pięć dni w tygodniu. Ma więc prawo do dwóch dni wolnych w każdym tygodniu pracy, przy czym jednym z tych dni powinna być niedziela, która jest ustawowo dniem wolnym od pracy. Drugi dzień wolny zależy od przyjętego u danego pracodawcy harmonogramu czasu pracy. Zazwyczaj dniem tym jest sobota, nie ma jednak przeciwwskazań, aby pracodawca ustalił, że w jego zakładzie będzie to inny dzień tygodnia. Dopuszczalne jest również ustalenie dnia wolnego z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy odmiennie dla poszczególnych pracowników, na przykład w celu zapewnienia funkcjonowania placówki przez sześć dni w tygodniu. W takim wypadku część pracowników danego zakładu może mieć na przykład wolne w sobotę i niedzielę, natomiast część w niedzielę i poniedziałek.
Jak już zostało wspomniane na wstępie, dotychczas jeżeli jedno ze  świąt wymienione w ustawie o dniach wolnych od pracy przypadało w dzień wolny od pracy dla pracownika, a dniem tym nie była niedziela, miał on prawo do dodatkowego dnia wolnego w danym okresie rozliczeniowym. Zgodnie z przepisami każde święto występujące w okresie rozliczeniowym przypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy o 8 godzin. Jednak już od przyszłego roku jeżeli zgodnie z przyjętym rozkładem czasu pracy święto przypadnie w dniu wolnym od pracy, wynikającym z rozkładu czasu pracy w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy, nie będzie obniżać wymiaru czasu pracy pracownika.
Jeżeli więc harmonogram czasu pracy u danego pracodawcy przewiduje dla poszczególnych pracowników różne dni wolne z tytułu pięciodniowego tygodnia pracy, może się zdarzyć, że niektórzy z nich będą mieli w danym okresie rozliczeniowym więcej dni wolnych od pracy, drudzy zaś mniej.
Ponieważ w tym roku pierwszy dzień świąt Bożego Narodzenia przypada w sobotę, wielu pracowników, dla których będzie to dzień wolny od pracy z racji pięciodniowego tygodnia pracy, będzie miało ostatnią możliwość „odebrania” w zamian innego dnia wolnego.
Podstawa prawna:
1.    Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – tekst jedn. Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 z późn. zm.
2.    Ustawa z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy – Dz. U. Nr 51, poz. 28 z późn. zm.
3.    Ustawa z dnia 24 września 2010 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw – Dz. U. Nr 224, poz. 1459.